Bill Gates ได้ไปออกรายการ Q&A รอบพิเศษที่จัดโดยมหาลัยที่ผมเคยเรียนอยู่ ด้วยความที่เป็นมหาลัยที่เคยเรียนจึงทำให้เกิดการจินตนาการไปว่า ถ้าเราเรียนจบช้าไปกว่านี้สักปีนึง คงได้มีโอกาสได้ไปนั่งฟัง Bill Gates พูด แต่พอเข้าไปดูแล้วหอประชุม Sir John Clancy Auditorium ซึ่งจุได้ประมาณ 900 คนก็ดูเล็กไปเลยเพราะว่าความต้องการเข้าไปฟังมีมากกว่าที่นั่งซะเหลือเกิน นักศึกษา 3,500 คน สมัครเข้ามาเพื่อแข่งขันชิงตั๋วเข้ามานั่งฟัง Bill Gates นี้ ไม่นับรวมคณะผู้บริหาร บุคคลากรมหาลัยอีกจำนวนนึง
ความต้องการฟัง Bill Gates ที่มากขนาดนี้เป็นเครื่องยืนยันอย่างหนึ่งว่า ชื่อของ Bill Gates นั่นขายได้ ซึ่งก็มีคนเคยตั้งข้อสังเกตว่า การที่คนอย่าง Bill Gates หรือย่าง Warren Buffet ที่ถือเป็น Philanthropist ตัวพ่อ วัดจากตัวเงินที่ลงทุนไปในกิจกรรมช่วยเหลือสังคม เช่น การลงทุนใน R&D และวัคซีนเพื่อรักษาโรค polio, malaria, และ AIDS ในประเทศกำลังพัฒนานั้น ก็เพื่อสร้างภาพลักษณ์ และเป็นการ Marketing brand ของตัวเองอย่างดีเยี่ยมวิถีหนึ่ง ด้วยภาพของการที่เป็นคนใจบุญ ทำให้คนมองว่าไม่น่าจะโกงภาษีรัฐ หรือมองว่าการทุนกับคนอย่าง Warren Buffet นั่นคุ้มค่าทุกบาททุกสตางค์เพราะแกจะไม่เอาเงินไปใช้ฟุ่มเฟือยเลย ขนาดบ้านที่แกอยู่ยังเป็นบ้านเดิมๆ ไม่ใหญ่โต ห้องทำงานแกไม่มี computer ซึ่งก็คล้ายกับส่วนหนึ่งของการสัมภาษณ์ของ Bill Gates ในครั้งนี้ที่บอกว่า ตัวเขาเองยังคงล้างจานเองทุกวัน แม้ว่าเขาจะรวยมากมาย
แต่นั้นก็อาจจะเป็นการตั้งแง่กันเกินไป แต่ก็น่าคิด
มาถึงการสัมภาษณ์พิเศษในครั้งนี้ ซึ่งก็แน่นอนว่าก็จะต้องมีคนถามคำถามตั้งแง่กับ Bill Gates มากมายซึ่งก็มีหลายประเด็นที่น่าสนใจทีเดียว แต่ต้องบอกก่อนว่า Bill Gates มาในงานนี้ในฐานะของผู้ก่อตั้ง Bill and Melinda Gates Foundation ไม่ใช่ Microsoft
คำถามที่น่าสนใจก็เช่น
1. ทุนนิยมมันสามานย์ไหม เพราะ quote จาก Pope คนใหม่ ซึ่งก็คือ Pope Francis บอกว่าทุนนิยมทำให้คนเป็นล้านๆตกระกำลำบากและมันก็ทำให้เกิดระบบเผด็จการ ซึ่งบริษัทของ Bill Gates ก็ถือเป็นบริษัทในประเทศทุนนิยม Bill Gates ก็ตอบว่าแบบให้มองในภาพยาวๆ ว่า 200 ปีที่ผ่านเนี่ย จะเห็นว่า อายุเฉลี่ยของคนเนี่ยมากขึ้นเยอะมาก หรือ เด็กที่ขาดสารอาหารก็ลดลงมากเลย สิทธ์ของ Gay และผู้หญิงก็ดีขึ้นมาก ซึ่ง Gates ก็ไม่ได้บอกว่า ระบบทุนนิยมนั้นดีที่สุด แต่เขาก็มองว่า ระบบทุนนิยมควบคู่กับรัฐบาลเป็นระบบที่ให้ progress ดีมากๆระบบนึงเหมือนกัน
2. แล้วที่ Bill Gates ตั้ง Bill and Melinda Gates Foundation ซึ่งก็แบ่งเป็น 2 entities คือentityนึงไว้ลงทุนและได้ผลกำไร กับอีก entity หนึ่งไว้บริจาคเนี่ยมันไม่ขัดแย้งกันเหรอ เช่นถ้ามูลนิธิดันเอาเงินไปลงทุนในบริษัทที่ก่อให้เกิดปัญหาที่ตามมาภายหลัง ล่ะ อย่างที่มีข่าวว่ามูลนิธิเอาเงินไปลงทุนในบริษัทน้ำมันแล้วมันเกิดมลพิษกับ เด็กๆล่ะ Bill Gates ก็ตอบว่าการลงทุนมันไม่ได้ต้องไปด้วยกันกับเป้าหมายของเงินบริจากช่วยเหลือ ขนาด extreme แบบนั้น ซึ่งเขาก็ไม่ได้เอาเงินไปลงทุนในพวกบริษัทยาสูบ และก็บริษัทขายอาวุธเลย แต่เขาก็บอกว่าถ้าจะขัดแย้งกันจริงๆอาจะเป็นการลงทุนที่เขาไปลงทุนใน พันธบัตรรัฐบาลสหรัฐก็ได้ แต่เขาก็บอกว่านี่ก็ไม่ได้หมายความว่าเขา support นโยบายทางการทหารของสหรัฐอีกเช่นกัน หลักสำคัญคือลงทุนแบบถูกกฎหมายและก็นำเงินที่ได้จากผลจากการลงทุนมาบริจาค ช่วยเหลือด้าน Health care ไป
ยังมีอีกหลายๆคำถามที่น่าสนใจ เช่น Microsoft จงใจหลีกเลี่ยง tax หลายพันล้านหรือเปล่า ก็จ่าย tax แล้วจะได้ให้รัฐบาลไปลงทุนด้านการศึกษา ด้านการสาธาณสุขแทนซิ? Bill Gates คิดยังไงกับสิทธิบัตรยาที่ทำให้ราคายาแพงเกินแก่คนจนจะซื้อหาได้รึเปล่า? แล้วที่คุณจัด Condom Challenge ที่ให้เงินรางวัลสำหรับคนที่คิดค้น Condom รูปแบบใหม่ที่มีประสิทธิภาพดีขึ้นแล้วก็เพิ่มความสุขสมทางเพศเพิ่มขึ้นเนี่ย ได้ Condom ที่ชนะรางวัลแล้วหรือยัง แล้วจะเอา Condom ที่ชนะนี้ไปช่วยลด % ผู้ป่วย HIV ลงยังไง? คนอะบอริจินออสเตรเลียมีอายุขัยเฉลี่ยน้อยกว่าคนอื่นๆในออสเตรเลียถึง 10ปี ซึ่งอาจจะเป็นผลมาจากการที่ชาวอะบอริจินได้รับ healthcare การศึกษา หรืออาชีพที่ด้อยกว่าคนอื่น คุณคิดว่าจะทำให้ชาวอะบอริจิน break this cycle ยังไง? ปัญหาเด็กโทรศัพท์แก้ยังไง? โกงความตายนี่อยู่ในลิสต์ที่คุณจะทำให้ได้จริงหรือ? คุณบอกว่าคุณจะให้เงินลูกแค่10ล้านดอลลาร์ แต่จริงๆแล้วมันเยอะสำหรับคนอื่นมากเลยนะ คุณกำลังถูก perspective ของความรวยของตัวเองหลอกอยู่รึเปล่า?
ก็ลองไปฟังกันได้ตามลิ้งก์นี้ http://www.abc.net.au/tv/qanda/txt/s3761763.htm
ต้องบอกว่าก็เป็น 1ชั่วโมงในการดูสัมภาษณ์ที่คุ้มค่าเวลามาก
ผู้เขียน : อ.รพีภัทร มานะสุนทร, อาจารย์ประจำคณะบริหารธุรกิจระหว่างประเทศ (หลักสูตรนานาชาติ)
Rajamangala International Business Administration Rattanakosin (RIBAR)
